In gesprek over samenwerking
Een constructieve dialoog over samenwerking vraagt om onderscheid te maken tussen drie fasen waarin partners zich kunnen bevinden: de transpiratiefase, de transactiefase en de transformatiefase. Deze fasering maakt zichtbaar waar de samenwerking stokt en wat nodig is om collectieve waarde te creëren.
- Transpiratiefase: samenwerking voelt zwaar en stroperig; partijen missen vertrouwen, duidelijkheid en wederkerigheid. De dialoog richt zich hier op het expliciet maken van irritaties, fricties en mismatches in verwachtingen.
- Transactiefase: afspraken worden functioneel en zakelijk nagekomen; er is sprake van uitwisseling (“do ut des”), maar weinig gezamenlijke ambitie. De dialoog richt zich op het verbeteren van rolhelderheid, governance en gezamenlijke doelstellingen.
- Transformatiefase: partners overstijgen individuele belangen en creëren gezamenlijke waarde. De dialoog richt zich op gedeelde toekomstbeelden, innovatie en het versterken van adaptief vermogen onder onzekerheid.
Voer de dialoog gedifferentieerd naar de fase waarin de samenwerking zich bevindt. In de transpiratiefase is herstel van vertrouwen en transparantie cruciaal; gebruik gestructureerde gespreksformats om patronen te benoemen. In de transactiefase is het nuttig om prestatie-indicatoren, verantwoordelijkheden en besluitvormingsprocessen scherp te definiëren. In de transformatiefase moet de dialoog expliciet gaan over systeemdoelen, gedeelde risico’s en het benutten van collectieve leermechanismen. Door bewust te schakelen tussen deze fasen kan een samenwerking zich ontwikkelen van moeizaam naar effectief en uiteindelijk naar strategisch waardevol.
